Abonelik Bazlı Sabit Kıymet Yönetimi


Bazı firmalar müşterilerine, belirli bir sözleşmeye istinaden, kendi ürünlerini kullandırabilirler. Müşteri hizmeti sonlandırdığında bu ürünler müşteriden geri alınır. Hangi müşteride hangi ürün var, abone bazında takip edilebilir. Bu ürünler işletmeye ait olduğu ve müşteride yıprandığı için amortisman ayırmak da gerekebilir. Abone bazında ürünlere amortisman ayırabilir, net defter değeri üzerinden stoğa geri alınabilir.


Yol: SUBO > Abonelik > Abone Yönetimi > Aboneler



Öncül İşlemler

Öncelikle işlem kategorileri uygun bir şekilde düzenlenir. 

Kontrol Paneli > BPM > İşlem Kategorileri

  1. Toptan Satış İrsaliyesi: Toptan satış irsaliyesi tipinde (Modül ID: 13 Process ID: 71) Demirbaş Satış İrsaliyesi olarak yeni bir işlem tipi açılır.
    1. Demirbaş Stok Fişi Kaydı Yapılsın:  Evet seçilir. İrsaliye kaydedildiğinde, demirbaş stok fişi kaydı yapılarak, demirbaşın oluşması sağlanır.

  2. Demirbaş Stok Fişi: Demirbaş stok fişinde stok hareketi yapılsın ve muhasebe işlemi ve standart seçenek olarak gelsin seçenekleri kullanım şekline göre ayarlanır.
    1. Stok Hareketi Yapılsın: Bu seçenek ya irsaliye işlem tipinde ya da demirbaş stok fişi işlem tipinde seçilir. Buna göre stok hareketlerinde hangi işlem tipinden çıkış yapıldığı görülür.
    2. Muhasebe İşlemi: Oluşan demirbaş stok fişinin muhasebe hareketi yapması isteniyorsa seçilir.
    3. Standart Seçenek Olarak Gelsin: Satış irsaliyesi demirbaş stok fişi kaydını yaparken, hangi demirbaş stok fişi işlem tipinde standart seçenek olarak gelsin seçili ise o işlem tipinde kayıt oluşur ve ona göre muhasebe ya da stok hareketini yapar. Birden fazla demirbaş stok fişi işlem tipi açılabilir. 

  3. Toptan Satış İade İrsaliyesi: Toptan satış iade irsaliyesi tipinde (Modül ID: 13 Process ID: 74) Demirbaş Satış İade İrsaliyesi olarak yeni bir işlem tipi açılır.
    1. Demirbaş Stok Fişi Kaydı Yapılsın: Evet seçilir. İrsaliye kaydedildiğinde, demirbaş stok iade fişi kaydı yapılarak, Demirbaşın iadesi sağlanır.
       
  4. Demirbaş Stok İade Fişi: Muhasebe işlemi, maliyet işlemi yapılsın, stok hareketi yapılsın ve standart olarak gelsin seçenekleri isteğe göre seçilir.
    1. Muhasebe İşlemi: Oluşan demirbaş stok iade fişi muhasebe hareketi yapılsın isteniyorsa seçilir.
    2. Stok Hareketi Yapılsın: Stok hareketi yapılsın demirbaş stok iade fişi ya da iade irsaliyesi işlem tiplerinden birinde seçilir. Stok hareketlerinde hangi işlem tipinden oluşması isteniyorsa o işlem tipinde seçilir.
    3. Maliyet İşlemi Yapılsın: Demirbaş stoğa iade olduğunda maliyet işlemi yapılsın isteniyorsa seçilir.
    4. Standart Seçenek Olarak Gelsin: Birden fazla demirbaş stok iade fişi işlem tipi açılabilir. İade işlemi yapılırken hangi işlem tipinden kaydolması isteniyorsa o işlem tipi standart seçenek olarak gelsin seçilir. 


Ürünlerin Demirbaş Hesapları Düzenlenir 

ERP > Satış-Dağıtım > Ürün ve Stoklar > Ürünler

Ürün detayında muhasebe bütçe kod grupları düzenlenir. Sabit kıymet başlığı altında belirtilen tanımlar uygun bir şekilde seçilir. Bu seçilen tanımlara göre demirbaş düzenlenir ve muhasebe kayıtları oluşur.



Ana İşlemler
  1. Toptan satış irsaliyesi kaydedilir. İrsaliye kaydı yapılırken abone seçili olmalıdır. Aksi takdirde demirbaş kaydı oluşmaz.
  2. İşlem tipinde yapılan ayarlamalar sayesinde irsaliye kaydedildiğinde irsaliyeye bağlı bir demirbaş stok fişi oluşur. Demirbaş hareketleri sayfasında ve abone detayında bu stok fişi görüntülenebilir.
    Dikkat: Oluşan demirbaş stok fişi, irsaliyeden oluştuğu için güncellenemez.
  3. Aboneye çıkılan demirbaşlar, iade alınmak istediğinde Stok İşlemlerinden iade sayfasına girilir. İlgili abone seçilir ve o aboneye daha önce çıkılan ve demirbaş kaydı oluşan ürünler listelenir. Ürünler toplu olarak gelir. Yani farklı zamanlarda aynı ürün ilgili aboneye çıkılmış olabilir. Bu ekranda bu ürünlerin toplam miktarı gelir.

    Demirbaş İade alanından iade alınmak istenen ürünler ve miktarları seçilir ve “İrsaliye Düzenle” butonuna tıklanır. Tıklandığında irsaliye sayfasına yönlendirir. İşlem kaydedildiğinde bu irsaliyeye bağlı “Demirbaş Stok İade Fişi” oluşur. Oluşan demirbaş stok iade fişi irsaliyeden oluştuğu için güncellenemez.


    Dikkat: Eğer bu işlemler iade ekranında yapılmaz ise “Demirbaş Stok İade Fişi” oluşmaz. Tutarlı ve hatasız kayıtlar için Alış İrsaliyesi detayında yer alan XML ayarlarında aşağıdaki XML’ler düzgün ayarlanmalıdır;

    Demirbaş İade İşlemlerinde Ürün Değişiklik Kontrolü Yapılsın mı? “Evet” seçilmelidir. Bu sayede irsaliye satırındaki ürünlerin miktarları güncellenemez ve irsaliyeye yeni ürün eklenemez.
    Demirbaş İade İşlemlerinde Abone Değiştirilsin mi? “Hayır” seçilmelidir. Bu sayede iade işleminde abonenin değiştirilmesi engellenerek, çıkış işleminde kullanılan abone ile iade işleminde kullanılan abonenin aynı olması sağlanır.


Ardıl İşlemler
  1. Maliyetler kontrol edilir. İrsaliye satırlarındaki ürünler demirbaş stok fişine, ilgili ürünün İrsaliye tarihindeki maliyetine göre yansır. Yani ürünün belge tarihindeki maliyeti ne ise, demirbaş kaydı o maliyet değerinden oluşur.
  2. Abone detayında bu aboneye bağlı demirbaşlar görüntülenir. Sabit Kıymetler Başlığı altında şu an ilgili abonedeki demirbaşlar izlenir. Ürün adı tıklandığında bu demirbaşların hangi işlemler ile oluştuğu da görüntülenebilir.
  3. Demirbaş stok iade fişi kontrol edilir. Demirbaş hareketleri sayfasından ulaşılabilir. Demirbaş stok iade fişi oluşurken ilgili aboneye ait geçmiş tarihteki demirbaşlar, demirbaşların oluşma tarihine göre getirilir. Demirbaş stok iade fişi ile aboneye ait demirbaşlar, tekrardan stoğa dönüşmüş olur.

    Örneğin; ABN-58 no’lu aboneye farklı tarihlerde Kamera ürününden çıkış yapıldı.

    3 Aralık - 1 Adet
    6 Aralık - 4 Adet
    9 Aralık - 7 Adet
    Toplam: 12 Adet

Bu işlemler sonucunda farklı giriş tarihli 3 demirbaş oluşur. Her demirbaşın miktarı da irsaliyedeki miktara göre oluşur.

İlgili aboneden bu ürünlerden 9 tanesi iade alındığında öncelikli olarak işlem tarihi önce olan ürünleri iade alır. Yani 3 Aralık tarihli oluşan demirbaştan 1 adet, 6 Aralık tarihli demirbaştan 4 Adet, 9 Aralık tarihli demirbaştan da 4 adet “Demirbaş Stok İade Fişi”ne yansır. 

İrsaliyede tek satırda iade alınan ürünler bu nedenden dolayı demirbaş stok iade fişinde birden fazla satırda görüntülenebilir. Eğer demirbaş stok iade fişi maliyet işlemi yapıyorsa 3 farkı demirbaş olduğu için aynı ürüne 3 maliyet kaydı atar. Bu maliyet kaydı da o demirbaşların net defter değerleri üzerinden oluşur. Aynı şekilde demirbaş stok iade fişinin muhasebe kaydı da net defter değeri üzerinden oluşur.



Amortisman Ayırma (Değerleme işlemleri) 
Değerleme işlemi yapılırken irsaliye kayıtları sonucu oluşan demirbaşların değerlemeleri ayrı yapılır. Bunun nedeni ise maliyetler yeniden çalıştırıldığında, ilgili tarih aralığında irsaliyeden oluşan demirbaşlara ait bir değerleme olmaması gerekir.

İpucu: Demirbaş tipinde irsaliyeden kaydedilen demirbaşlar ile diğer demirbaş tipleri birlikte seçilemez. Ama irsaliyeden kaydedilen demirbaşlar dışındaki demirbaşlar birlikte seçilebilir.


Maliyetler çalıştığında çeşitli nedenlerden dolayı (Geriye dönük irsaliye ve fatura kaydı, güncelleme işlemi vb.) irsaliyeden oluşan demirbaşların değerleri olması gerekenden farklı olacaktır.

Örneğin; 10 Ocak tarihinde kamera ürününden 5 adet çıkıldı ve maliyet 300 TL idi. Bu işlem sonucunda da demirbaş kaydı oluşmuş olsun. Eğer 10 Ocak öncesine bir irsaliye ya da fatura girişi yapılırsa 300 TL olan maliyet giriş yapılan ürünün maliyetine göre aşağı ya da yukarı olabilir. Dolayısıyla oluşan demirbaşında değeri hatalı olmuş olacaktır. Maliyetler yeniden çalıştırıldığında bu irsaliyelerden oluşan demirbaşlar doğru değerleriyle yeniden oluşur. 

Değerleme (Amortisman Ayırma) işlemi maliyetler yeniden çalıştırıldıktan sonra yapılmalıdır. Eğer Ocak ayında değerleme yapılacaksa Ocak ayı maliyetleri yeniden çalıştırılır. Sonrasında Ocak değerlemesi yapılır. Eğer Şubat ayında Ocak ve Şubat değerlemeleri yapılacaksa aşağıdaki işlemler sırasıyla yapılır.

  • 01 Ocaktan itibaren maliyetler yeniden çalıştırılır.
  • Ocak ayı amortismanları ayrılır.
  • 01 Şubat başından itibaren maliyetler yeniden çalıştırılır.
  • Şubat ayı amortismanları ayrılır.


Devir İşlemleri
İrsaliye çıkışı ile demirbaş stok fişi oluşturan işletmeler, geçmiş dönemlerde bu tür demirbaş kayıtları varsa import işleminde aşağıdaki konulara dikkat etmeliler.

Demirbaş tipi, irsaliyeden kaydedilen olmalıdır. Çünkü geçmiş dönemde irsaliyeden kaydedilen demirbaşların ve yeni dönemde yapılan irsaliyeden oluşan demirbaşların ayrı değerlenmesi gerekir. Bu sayede bu tipteki demirbaşların diğer demirbaşlardan ayrılması sağlanır. 

İmport şablonunda Stok ID ve Sistem ID alanları dolu olmalıdır.

Geri Bildirim

Bu içeriği faydalı buldunuz mu?
İlişkili İçerikler